ACT is een hele mooie manier van therapie waarbij je je cliënt op een gelijkwaardige manier helpt om minder te vechten in het leven en meer bezig te gaan met zaken die er werkelijk (voor jouw client) toe doen. ACT leert je omgaan met emoties en beter te dealen met wat er is.
In de kern is ACT een gedragstherapie: het gaat over het ondernemen van ACTIE. En met name het doen van dingen die er voor jouw als mens toe doen. En wat van belang is in de ene context hoeft dat niet te zijn in een andere. ACT richt zich op het ontwikkelen van vaardigheden bij jou en of jouw cliënt/patiënt/leerling/coachee in het flexibel schakelen tussen de verschillende keuzes die je kunt maken. ACT helpt bij het verhelderen wat voor iemand van waarde is en hoe iemand daar afhankelijk van de situatie de ‘juiste’ koers kan varen. Een heel mooi concept binnen ACT is het ‘keuzepunt model’ dat een heel simpel en doeltreffend illustreert dat ieder mens in iedere situatie dat kan doen wat in lijn is met zijn/haar waarde.
ACT is ontwikkeld door Stephen Hayes, Kelly Wilson en Kirk Strosahl eind jaren 80. ACT wordt geplaatst binnen de ‘derde generatie gedragstherapie’ samen met Dialectische gedragstherapie (DBT), op Mindfulness gebaseerde cognitieve therapie (MBCT), compassion-focused therapy (CFT) en Functioneel Analytische Therapie (FAP).
De zes therapeutische kernprocessen van ACT:
Contact met het huidige moment (hier nu zijn)
Contact maken met het huidige moment betekent dat je flexibel aandacht besteedt aan je ervaring op dat moment. Dus dat je de vaardigheid ontwikkeld om je aandacht te richten op gedachten, gevoelens, behoeften, wensen, emoties, lichamelijk sensatie, beelden, geluiden, geur, etc.
Defusie (kijken naar je denken)
Door wat van een afstand naar jouw gedachten, beelden, herinneringen te kijken voorkom je dat je verstrikt raakt in je gedachten. ACT leert je wat losser om te gaan met regels en alleen die regels te volgen die je daadwerkelijk helpen een waardevoller leven te leiden.
Acceptatie (je openstellen)
Het woord acceptatie is een erg belangrijk onderdeel van ACT. Hiermee wordt niet je ‘er bij neerleggen’ bedoelt maar het actief leren dealen met ongemakkelijke situaties, sensaties en gevoelens die je in de weg staan om te leven zoals je eigenlijk zou willen leven. ACT leert je vaardigheden om terwijl je gevoelens niet uit de weg gaat toch kunt handelen richting jouw waarden.
Zelf-als-context (het opmerkzame zelf)
Je kunt je verstand als het ware opdelen in twee afzonderlijke elementen: een deel dat denkt en gedachten produceert en een deel dat opmerkt dat je aan het denken bent. het voordeel van deze vaardigheid is dat je door wat ‘ruimte’ te nemen ben je beter in staat te kiezen dan wanneer je midden in het proces zit.
Waarden (weten wat belangrijk is)
Waar wil je voor staan in het leven? Waarden kun je zien als een kompas waarnaar je wilt leven. Door te ontdekken wat voor jou van waarde is wordt het minder lastig om met ongemakken om te gaan.
Toegewijde actie (doen wat nodig is)
Zoals al gezegd bij ACT gaat het om ‘handelen’, om ‘doen’. Als je helder hebt wat van waarde voor jou is leert ACT je vaardigheden om in iedere situatie in staat te zijn om te kunnen kiezen voor gedrag dat in lijn is met jouw waarden.
Deze processen kunnen niet los van elkaar gezien worden. In combinatie leiden ze tot het doel van ACT: flexibel kunnen kiezen voor een zinvol leven.
ACT benaderd ook expliciet de (therapeutische) relatie en het openstaan voor wat er speelt bij de ander vanuit gelijkwaardigheid en interesse.
ACT biedt structuur waar nodig maar flexibiliteit waar het mogelijk is. ACT volgt geen rigide protocollen maar stimuleert jou als hulpverlener en jouw cliënt om flexibel en inventief te zijn in het trainen van vaardigheden en ontdekken van mogelijkheid op basis van bovenstaande kernprocessen.
Het ACT-EMDR Centrum heeft 3 geaccrediteerde cursussen ontwikkelt op het gebied van Acceptance and Commitment Therapie:
Scholing voor Professionals
Er is nog zoveel te ontdekken
Schrijf je nu in!